Cytryniec chiński (Schisandra chinensis) - znaczenie lecznicze i kosmetyczneAgnieszka Szopa, Marta Klimek, Halina Ekiert Katedra i Zakład Botaniki Farmaceutycznej, Wydział Farmaceutyczny, Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Streszczenie Schisandra chinensis - cytryniec chiński, gatunek znany i wykorzystywany od dawna w tradycyjnej chińskiej medycynie (TCM) oraz we współczesnym, oficjalnym dalekowschodnim lecznictwie, został wprowadzony do lecznictwa europejskiego, w tym polskiego, przed kilku laty (2008). Owoce tego gatunku są źródłem lignanów dibenzocyklooktadienowych wykazujących bardzo cenne właściwości lecznicze (m.in. hepatoprotekcyjne, adaptogenne, ergogeniczne, przeciwnowotworowe). W pracy przedstawiono charakterystykę botaniczno-chemiczną S. chinensis, aplikacje terapeutyczne ekstraktów z owoców i wyizolowanych lignanów, udowodnione badaniami naukowymi. Szczególną uwagę zwrócono na kierunki aktywności biologicznej istotne równocześnie z terapeutycznego jak i kosmetycznego punktu widzenia (m.in. właściwości antyoksydacyjne, immunostymulujące, przeciwzapalne). Zaprezentowano przykłady preparatów kosmetycznych bazujących na owocach tego gatunku. Zasygnalizowano ponadto potencjalne znaczenie rozwiązań biotechnologicznych w zabezpieczeniu przemysłu w ten cenny surowiec. Zwrócono też uwagę na rosnące znaczenie pokrewnego gatunku S. sphenanthera, jako rośliny kosmetycznej. Słowa kluczowe: cytryniec chiński, charakterystyka botaniczno-chemiczna, aplikacje terapeutyczne, znaczenie kosmetyczne, kultury in vitro |