wyszukiwanie artykułów
Copyright @ Pol J Cosmetol
Pol J Cosmetol 2016, 19(2): 90-97pl  Wykorzystanie metod in vitro w badaniach kosmetyków promieniochronnychJustyna Popiół, Agnieszka Gunia-Krzyżak, Dorota Żelaszczyk, Anna Waszkielewicz Pracownia Chemii Kosmetycznej, Zakład Chemii Bioorganicznej, Katedra Chemii Organicznej, Wydział Farmaceutyczny, Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Streszczenie Docierające do Ziemi promieniowanie ultrafioletowe dzieli się na UVA I, UVA II oraz UVB. Nadmierna ekspozycja na światło słoneczne działa kancerogennie, a oprócz tego przyczynia się do powstawania wielu innych niekorzystnych zmian w skórze, wliczając w to fotostarzenie, immunosupresję czy fotodermatozy. Stąd niezbędna jest ochrona przed promieniowaniem ultrafioletowym za pomocą m.in. kremów fotoprotekcyjnych. Kosmetyk taki powinien zapewniać ochronę przed całkowitym spektrum promieniowania ultrafioletowego, z czego ochrona przed promieniowaniem UVA powinna odpowiadać przynajmniej 1/3 ochrony przed UVB. Parametry fotoprotekcji (SPF, UVAPF) wyznaczane są za pomocą metod in vivo, poprzez naświetlanie skóry pleców ochotników. Badania te są drogie i czasochłonne, wymagają zatrudnienia dużej ilości osób, a ponadto wykluczają badania nowych, niezbadanych wcześniej związków, co skłania do poszukiwania alternatywnych metod in vitro. Badania takie opierają się na pomiarze absorpcji w spektrum promieniowania ultrafioletowego (290-400 nm) cienkiej warstwy preparatu umieszczonego na specjalnym nośniku przepuszczającym promieniowanie ultrafioletowe. Uzyskana krzywa absorpcji daje wiele ważnych informacji na temat właściwości spektralnych gotowego produktu i umożliwia wyznaczenie współczynnika SPF, UVAPF oraz krytycznej długości fali. Jak dotąd na terenie Unii Europejskiej metoda in vitro zalecana jest jedynie do wyznaczania współczynnika ochrony przed promieniowaniem UVA. Pomimo to w wielu pracach naukowych badacze stosują metody in vitro także do wyznaczania stopnia ochrony przed promieniowaniem UVB i wskazują na wysoką korelację wyników z metodami in vivo. Spektralne metody badań kosmetyków promieniochronnych mogą być także stosowane w wyznaczaniu innych bardzo ważnych właściwości produktów do ochrony przeciwsłonecznej, jak wodoodporność i fotostabilność. Słowa kluczowe: fotoprotekcja, SPF, SPF in vitro, kosmetyki promieniochronne |