Profilaktyka czerniaka - im wcześniej tym zdrowiejRoksana Kościelny 1/, Ewa Szmaj 2/ 1/ absolwentka Bielskiej Wyższej Szkoły im. Józefa Tyszkiewicza w Bielsku-Białej 2/ Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. W. Korfantego w Katowicach Streszczenie Ze względu na stale wzrastającą liczbę nowych zachorowań oraz wysoką śmiertelność wśród chorych na czerniaka, nowotwór ten stanowi poważny problem onkologiczny. Sytuacja ta niewątpliwie wynika ze zbyt niskiej świadomości społecznej na temat tego schorzenia i jego czynników ryzyka. Kluczowe znaczenie ma profilaktyka, bowiem chorobę we wczesnym stadium rozwoju da się pokonać. Ważną grupą "promotorów zdrowia", są kosmetolodzy. Ich działania powinny obejmować m. in. edukację klientów na temat szkodliwego wpływu nadmiernych dawek promieniowania słonecznego na skórę, ale przede wszystkim szerzenie zasad profilaktyki tego groźnego nowotworu. Szczególnie ważne wydaje się być podkreślanie roli prawidłowej ochrony przeciwsłonecznej, pielęgnacji skóry po opalaniu oraz zasad "bezpiecznego opalania". Niemniej istotne jest przypominanie o regularnych wizytach kontrolnych u lekarzy - dermatologów, bądź chirurgów - onkologów w celu dokładnego zbadania i ewentualnego usunięcia znamion barwnikowych wzbudzających podejrzenia. Ponadto, codzienny kontakt ze skórą osób odwiedzających gabinet daje kosmetologom możliwość wczesnego wychwycenia cech transformacji nowotworowej w obrębie znamion barwnikowych, skóry niezmienionej oraz okolicy podpaznokciowej i szybkiego kierowania tychże osób do lekarzy - specjalistów. Wymienione wyżej działania mogą przyczynić się do znacznego obniżenia niebezpieczeństwa zachorowania na czerniaka złośliwego skóry. Słowa kluczowe: czerniak złośliwy, znamiona barwnikowe, profilaktyka, kosmetolog, ochrona przeciwsłoneczna, antyoksydanty, promieniowanie UV |