Rogowacenie naskórka jako efekt proliferacji, różnicowania i apoptozy keratynocytówKatarzyna Gojniczek, Magdalena Jurzak, Marta Boryka, Agnieszka Garncarczyk Zakład Kosmetologii Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Streszczenie Keratynizacja naskórka jest genetycznie zaprogramowanym, ściśle regulowanym procesem prowadzącym do wytworzenia warstwy rogowej, chroniącej organizm człowieka przed utratą wody, wnikaniem ksenobiotyków i promieniowaniem UV. Komórki po podziale w warstwie podstawnej naskórka podlegają różnicowaniu i migracji w kierunku powierzchni, w trakcie której syntetyzowane są związki białkowe (w tym cytokeratyny) i lipidowe niezbędne do wytworzenia całkowicie zrogowaciałej warstwy ochronnej naskórka. Najbardziej powierzchniowe warstwy naskórka podlegają regularnemu złuszczaniu. Na podstawie zmian w fizjologii i morfologii różnicujących keratynocytów, w naskórku można wyróżnić cztery warstwy: podstawną, kolczystą, ziarnistą i rogową. Zmiany chorobowe naskórka, związane z zaburzonym procesem rogowacenia są powodowane między innymi nieprawidłową ekspresją keratyn i innych białek, wrodzonymi defektami enzymatycznymi, zaburzeniami produkcji cytokin i czynników wzrostu lub niedoborem wolnych kwasów tłuszczowych. Na metabolizm komórek naskórka i jego keratynizację mają również wpływ: zaburzenia hormonalne, dieta, stres, przemęczenie, oraz promieniowanie UV. Słowa kluczowe: rogowacenie naskórka, keratynocyty, warstwa rogowa, czas przejścia (TOT), bariera Reina |