Lepkość strukturalna hydrożelowych produktów farmaceutycznych a szybkość uwalniania ketoprofenu przez sztuczną i naturalną granicę fazMarian M. Zgoda, Justyna Kołodziejska, Michał J. Nachajski Zakład Technologii Postaci Leku, Katedra Farmacji Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Streszczenie Wstęp. Parametry reologiczne hydrożeli z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi uzależnione są od ich receptury. Celem pracy było ustalenie związku między właściwościami reologicznymi rynkowych preparatów z ketoprofenem (lepkość strukturalna, kinetyka utraty lotnych składowych) a dostępnością farmaceutyczną środka leczniczego. Materiał i metody. Zbadano parametry reologiczne produktów hydrożelowych z ketoprofenem przeznaczonych na skórę. Szybkość utraty lotnych składowych oszacowano metodą grawimetryczną, zaś parametry lepkościowe preparatów wyznaczono przy użyciu reometru cyfrowego typu stożek-płytka. W warunkach in vitro przeprowadzono badania kinetyki uwalniania zawartego w hydrożelach środka leczniczego (ketoprofenu) przez standardową membranę typu Viscing oraz przez membrany naturalne do kompartmentu zewnętrznego. Wyniki i ich omówienie. Proces utraty lotnych składowych zachodzi najefektywniej z produktów, w których składzie recepturowym znajduje się etanol. Utrata lotnych składowych powoduje wzrost lepkości strukturalnej i zmniejszenie szybkości dyfuzji ketoprofenu. Proces dyfuzji ketoprofenu z badanych preparatów hydrożelowych przebiega zgodnie z kinetyką "0" rzędu. Efektywność uwalniania, niezależnie od zastosowanej membrany (Viscing, skóra właściwa świni), jest najwyższa z preparatu zawierającego addukt ketoprofenu z lizyną. Wnioski. Badanie dostępności farmaceutycznej w warunkach in vitro potwierdza wyliczone na podstawie pomiarów lepkościowych, teoretyczne wartości współczynników dyfuzji środka leczniczego oraz ocenę stabilności struktury hydrożeli przewidywaną na podstawie procesu utraty lotnych składowych. Słowa kluczowe: ketoprofen, Febrofen, Ketoprom, Profenid, lotne składowe, lepkość, membrany dializacyjne, dostępność farmaceutyczna |